Zwierzęta są obecne w wielu domach na całym świecie. Włochaci przyjaciele poprawiają nastrój swoich właścicieli, zmniejszają poczucie samotności, a ich obecność może wpływać korzystnie na stan zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Jaką rolę ma kontakt ze zwierzętami w profilaktyce i leczeniu różnych chorób?
Zwierzęta domowe w życiu człowieka
Zwierzęta najczęściej pojawiające się w domach to psy i koty. Powszechnie można spotkać też króliki, chomiki, czy świnki morskie. Popularną aktywnością jest również jeździectwo, stanowiące lubianą formę aktywnej rekreacji. Kontakt z czworonogami jest dla ludzi czymś zupełnie naturalnym. W końcu już tysiące lat temu zwierzęta były nieodłączną częścią życia człowieka. W ostatnich dziesięcioleciach przeprowadzono wiele różnych badań, które utwierdziły naukowców w przekonaniu, że kontakt z pupilami pozytywnie wpływa na samopoczucie i zdrowie, a nawet wydłuża życie!
Choroby neurologiczne, a zwierzęta domowe
Jedną z najważniejszych kwestii dotyczących oddziaływania kontaktu ze zwierzętami na ludzkie zdrowie jest ich wsparcie procesu leczenia chorób neurologicznych. Schorzenia neuromotoryczne, takie jak porażenie mózgowe, przebyty udar, czy stwardnienie rozsiane – wszystko to znacznie pogarsza jakość życia chorego i zmniejsza jego autonomiczność. Podczas dogoterapii czy hipoterapii możliwe jest poprawienie funkcjonowania motorycznego, a także pozytywne wpłynięcie na siłę, równowagę, chód, symetrię mięśni i ruchomość miednicy. Nie można pominąć też roli czworonogów w terapii urazów mózgu. Mogą stać się ważnymi partnerami dla swoich właścicieli, zaktywizować ich społecznie, a także zmotywować do opieki podejmowania codziennych wyzwań.
Obecność zwierząt jest ceniona w domu chorych na Alzheimera. Dzięki pupilowi pacjent może się łatwiej i szybciej wyciszyć, a także doświadcza na co dzień zdecydowanie mniej stresu. Zwierzę stymuluje też daną osobę do podejmowania niewerbalnej komunikacji oraz ułatwia choremu rozładowywanie emocji.
Czy zwierzęta wpływają na układ oddechowy?
Jednym z głównych aspektów związanych z wpływem towarzystwa zwierząt na funkcjonowanie układu oddechowego jest ograniczenie reakcji alergicznych u dzieci. Rodziny mieszkające ze zwierzęciem zapewniają swoim pociechom lepszą odporność, a także zmniejszają ryzyko zachorowania na astmę. Jakiś czas temu naukowcy z Uniwersytetu w Zurychu przeprowadzili badania wskazujące na to, że jest za to odpowiedzialny kwas sjalowy. Znajduje się on w komórkach niektórych zwierząt, a dzięki niemu zmniejszają się stany zapalne w obrębie dróg oddechowych. Warto zaznaczyć, że mechanizm ten dotyczy jedynie dzieci, które nie są uczulone na alergenne białka psiego pochodzenia.
Czworonogi, a zdrowie psychiczne
Jednym z najbardziej docenianych dobroczynnych wpływów zwierząt na organizm człowieka jest poprawa funkcjonowania psychicznego. W jakich kwestiach można zauważyć tą korelację?
- Obniżenie poziomu kortyzolu – kontakt ze zwierzętami wpływa korzystnie na poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. Jego obniżenie znacznie poprawia ogólne samopoczucie, zmniejsza odczuwane napięcie i poprawia komfort funkcjonowania w stresujących sytuacjach.
- Więcej endorfin, dopaminy, oksytocyny i serotoniny – wysoki poziom tych neuroprzekaźników poprawia nastrój.
- Redukcja lęku – osoby żyjące na co dzień ze zwierzętami domowymi są mniej narażone na zaburzenia lękowe.
- Obniżenie ryzyka zachorowania na depresję – regularność rytmu dobowego związana z opieką nad zwierzęciem, rozładowywanie napięć, wysoki poziom neuroprzekaźników odpowiedzialnych za nastrój – wszystko to wpływa na zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia zaburzeń o charakterze depresyjnym.
- Zmniejszenie poczucia samotności – towarzystwo zwierzaka może znacznie zmniejszyć poczucie samotności. Ma to szczególne znaczenie dla seniorów, których komfort życia może ulec znacznej poprawie po przygarnięciu czworonoga.
- Wsparcie w regulowaniu emocji – zwierzęta wspierają proces psychoterapii. Jest to możliwe dzięki odgrywaniu ważnej roli w nauce procesu regulowania emocji.
- Lepszy sen – spanie na wygodnym materacu – np. z asortymentu markiwww.hilding.pl – w towarzystwie zwierzaka, często jest pomocne w leczeniu bezsenności.
Odporność i serce – jaki mają związek ze zwierzętami?
Głaskanie zwierząt podnosi poziom immunoglobuliny A (IgA). Jest to związek, który w dużej mierze determinuje efektywność funkcjonowania układu odpornościowego. Dotyczy w szczególności odpowiedzi immunologicznej w obrębie dróg oddechowych, błon śluzowych układu pokarmowego i układu moczowo-płciowego. Poza tym, właściciele zwierząt rzadziej chorują na choroby układu krążenia i lepiej radzą sobie z ich zwalczaniem. Dotyczy to w szczególności osób mieszkających z psami. Wynika to z konieczności regularnego wychodzenia na spacer, a tym samym z systematycznej, umiarkowanej aktywności fizycznej.
Zwierzęta, a codzienna rutyna
Życie ze zwierzętami wymusza usystematyzowanie codziennej rutyny. Każdy pupil je swoje posiłki o stałych godzinach, a także potrzebuje zabawy lub spacerów o określonych porach dnia. Dzięki temu niezbędne jest wprowadzenie do swojego życia powtarzalnego harmonogramu, który znacznie zwiększa przewidywalność, stabilizację i poczucie bezpieczeństwa. Taka systematyka ułatwia zasypianie i zwiększa efektywność wypoczynku – w szczególności, gdy w sypialni znajduje się wygodny materac – na przykład taki, jak Hilding Dobranocka.
Posiadanie zwierząt korzystnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Niezbędne jest jednak dobranie odpowiedniego gatunki i rasy, który będzie dopasowany do stylu życia danej osoby i jej ewentualnych chorób.